Covid-19 khoét sâu vết thương 12 năm chưa lành của eurozone

Đình trệ kinh tế vì Covid-19 lan rộng đang khiến các ngân hàng châu Âu chịu một áp lực mới rất lớn, ngay thời điểm họ vẫn đang phải vật lộn giải quyết tàn dư từ cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008.

Các nhà băng khu vực này đã thay đổi nhiều kể từ năm 2008, như tăng vốn và tuân thủ các quy định nghiêm ngặt hơn. Tuy nhiên, họ vẫn chưa thể trở về mức tiền khủng hoảng. Tính đến đầu năm nay, chỉ số theo dõi các ngân hàng châu Âu vẫn thấp hơn 50% so với tháng 3/2008. Khi Covid-19 lan rộng trên toàn cầu, mức giảm của chỉ số này hiện tại đã lên đến 70%.

"Các ngân hàng châu Âu vẫn còn dễ bị tổn thương và mong manh từ sau khủng hoảng tài chính và khủng hoảng nợ. Covid-19 giờ lại giáng đòn mới cho ngành tài chính, khiến giới đầu tư thấy bất ổn", Athanasia Kokkinogeni - chuyên gia phân tích thị trường châu Âu tại DuckerFrontier nhận xét.

Người phục vụ bên những chiếc bàn trống của một nhà hàng tại Venice (Italy) ngày 9/3. Ảnh: Reuters

Một trong những vấn đề lớn để lại sau khủng hoảng tài chính 2008 là nợ xấu. Số liệu mới nhất của Cơ quan Ngân hàng Châu Âu (EBA) cho thấy, tính đến tháng 6/2019, tỷ lệ nợ xấu trung bình là 3%, bằng nửa năm 2015. Tuy nhiên, Covid-19 bùng phát có khả năng làm nợ xấu trầm trọng thêm, do nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ đã buộc phải đóng cửa và sẽ khó trả nợ.

"Nếu chúng ta nhìn vào các chỉ số về vốn, so với năm 2008, lĩnh vực ngân hàng dường như được trang bị tốt hơn để đối phó với các cú sốc", Maartje Wijffelaars - nhà kinh tế tại Rabobank, bình luận. Tuy nhiên, ông cho biết ở hầu hết các nước thành viên eurozone, tỷ lệ nợ xấu vẫn cao hơn so với trước năm 2008, dù đã giảm so với mức đỉnh.

Hôm qua (20/3), Deutsche Bank cảnh báo sự bùng phát của đại dịch có khả năng ảnh hưởng các mục tiêu tài chính năm nay. "Chúng tôi có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi sự suy thoái kéo dài trong nước, khu vực và toàn cầu", nhà băng cho biết trong một báo cáo. Họ cũng cho rằng rất khó dự báo toàn bộ tác động ở giai đoạn này.

Credit Suisse tuần này cũng cho biết "tác động của đại dịch đối với kết quả tài chính của chúng tôi trong tương lai vẫn khó đánh giá". Tuy vậy, họ đang theo dõi sát sao mức độ ảnh hưởng của Covid-19 đến tình hình hoạt động.

Một tàn dư khác mà các ngân hàng phải đối mặt là lãi suất thấp. Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) đã giữ lãi suất ở mức thấp kỷ lục kể từ đỉnh điểm khủng hoảng nợ công năm 2011. Các nhà băng châu Âu đã nhiều lần phàn nàn rằng điều này làm giảm lợi nhuận của họ.

Ngoài các vấn đề này, đại dịch đang tạo ra những thách thức mới. Italy, Tây Ban Nha, Pháp và Bỉ đang phong tỏa hoàn toàn. Điều này có nghĩa hoạt động kinh doanh đang ở mức rất thấp. Người dân không đi ra ngoài, trường học bị đóng cửa, và lao động tự do có thể có thu nhập ít hơn. Các hãng hàng không đã dừng hầu hết các hoạt động và toàn bộ ngành du lịch, từ khách sạn đến bảo tàng, đang ở tình trạng bế tắc.

Một người đàn ông đi xe đạp trên quảng trường Piazza Venezuela ở Rome, Italy. Ảnh: Vincenzo Pinto

"Với việc gần như cả châu Âu đang dừng lại, hoạt động kinh doanh và nhu cầu trong khu vực đồng euro ít nhất cũng giảm sút ở mức độ như trong khủng hoảng tài chính toàn cầu", Davide Oneglia - chuyên gia kinh tế tại TS Lombard nhận định.

Ông cũng cho rằng bất chấp các biện pháp kích thích gần đây của ECB, rủi ro khủng hoảng tài chính vẫn có thể tăng cao ở khu vực đồng euro. Điều này sẽ khiến các ngân hàng không thể thoát khỏi khó khăn.

ECB sẽ mua lại 750 tỷ euro (802 tỷ USD) trái phiếu chính phủ và tư nhân năm nay để giảm tác động kinh tế của Covid-19. Các chính phủ trên toàn khu vực đồng euro cũng tăng cường hỗ trợ cho các hộ gia đình và doanh nghiệp. Tuy nhiên, CNBC cho rằng, nếu không có một tầm nhìn rõ ràng, cả ECB và các chính phủ riêng lẻ vẫn có thể phải cần bơm thêm dịch công chứng vốn vào thị trường để cứu nền kinh tế qua cơn đại dịch.

Phiên An ( theo CNBC )